Trong sự phát triển của xã hội hiện đại, khoa học công nghệ ngày càng có vị trí vô cùng quan trọng, nhất là từ khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 ra đời. Nhưng xét về mặt nguồn gốc thì con người mới là nhân tố quyết định tất cả, vì chính con người là chủ thể sáng tạo ra những thành tựu khoa học công nghệ ấy. Thực hiện quan điểm: “Đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ là đầu tư cho phát triển lâu dài, bền vững”, trong nhiều năm qua, Đảng ta đã có những chủ trương, chính sách quan tâm đến công tác cán bộ. Vì “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”.

Quán triệt sâu sắc quan điểm trên, để thực hiện thành công sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn hiện nay, Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đã xác định “Công tác cán bộ là khâu “then chốt“ của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị”. Để có được một đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ Đảng ta phải giải quyết nhiều vấn đề khác nhau. Từ việc đào tạo, bồi dưỡng, đến việc bố trí, sử dụng; từ việc xây dựng kế hoạch rèn luyện đến việc đánh giá khen thưởng, kỷ luật cán bộ… tất cả đều phải được tiến hành thường xuyên, thận trọng, khoa học và hiệu quả.

Tại tỉnh Hải Dương, chỉ sau hơn một năm thực hiện Quyết định của UBND tỉnh quy định về luân chuyển và định kỳ chuyển đổi vị trí công tác đối với công chức lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập, tính đến tháng 8/2018, toàn tỉnh đã thực hiện luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác đối với 454 công chức, viên chức (trong đó có 127 công chức lãnh đạo, quản lý, 327 công chức, viên chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý). Toàn bộ 12 huyện thị xã, thành phố, 19 trong tổng số 23 sở, ban ngành và các đơn vị sự nghiệp thuộc UBND tỉnh đã xây dựng kế hoạch thực hiện quyết định. Riêng Sở Kế hoạch và Đầu tư đã luân chuyển 4 trưởng phòng, 5 phó trưởng phòng và chuyển đổi 3 vị trí chuyên viên. Ở đơn vị sự nghiệp trực thuộc, sở đã chuyển đổi 2 vị trí trưởng phòng, 1 vị trí chuyên viên. Đây thực sự là một chuyển động tích cực, bước đầu đem lại những lợi ích thiết thực cho mỗi cá nhân cán bộ được điều động luân chuyển nói riêng, cho tập thể đơn vị tổ chức nói chung.

Có thể khẳng định rằng, việc luận chuyển cán bộ đã hình thành nên những hiệu ứng tâm lý tích cực như:

Tạo ra môi trường tâm lý mới

Khác với môi trường công tác trước, môi trường mới là dịp để mỗi cán bộ luân chuyển có thể kiểm nghiệm giá trị đạo đức của mình theo các chuẩn mực đạo đức của xã hội thông qua sự lắng nghe và thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng, sự nhận xét, góp ý của bạn bè, đồng nghiệp mới. Vậy là môi trường mới đã tiếp thêm sức mạnh cho cán bộ luân chuyển tự hoàn thiện mình. Có điều cần nhớ là: “Biết người, cố nhiên là khó. Tự biết mình cũng không phải là dễ. Đã không tự biết mình thì khó mà biết người, vì vậy, muốn biết đúng sự phải trái ở người ta, thì trước hết phải biết đúng sự phải trái của mình. Nếu không biết sự phải trái của mình, thì chắc không thể nhận rõ người cán bộ tốt hay xấu”.

Tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển toàn diện năng lực lãnh đạo, quản lý của người cán bộ

Kkhi đến môi trường công tác mới, được tiếp xúc với những đối tượng mới, người cán bộ luân chuyển phải đầu tư công sức, trí tuệ để tỉm ra những giải pháp phù hợp với thực trạng của cơ quan, đơn vị mới trên cơ sở sàng lọc những điểm mạnh vốn có và sáng tạo những cái mới. Nếu chỉ giáo điều ỷ lại những gì đã tích lũy được từ môi trường cũ, không quan tâm đúng mức đến tính đặc thù của môi trường mới thì cán bộ luân chuyển khó có thể đạt được hiệu quả công tác cao nếu không muốn nói đến sự thất bại. Từ thực tiễn cuộc sống, các nhà khoa học đã rút ra kết luận để tạo ra sự thay đổi, cần tự tạo ra thử thách để vượt ra khỏi sự quen thuộc. Cần phải “hành động nhanh, kết quả lớn, làm đâu chắc đấy”, “nghĩ lớn, nghĩ tổng thể nhưng bắt đầu từ những việc nhỏ nhất nhưng có hiệu quả nhất”.

Là nấc thang đo lường giá trị của cán bộ trong quá trình cống hiến

Nói một cách khách quan, môi trường mới vừa là thời cơ, vừa là thách thức đối với họ. Có biến được những khó khăn thành thuận lợi trong quá trình triển khai nhiệm vụ ở môi trường mới hay không là tùy thuộc vào bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy khoa học thực tiễn và tính năng động sáng tạo của bản thân cán bộ luân chuyển. Sự thành công đến mức độ nào của họ sẽ được tổ chức đánh giá, ghi nhận coi là căn cứ để bố trí, sắp xếp và sử dụng trong công tác quy hoạch cán bộ. C.Mác đã nói: “Con người tạo ra hoàn cảnh trong chứng mực nào thì hoàn cảnh cũng tạo ra con người trong chừng mực ấy”.

Khắc phục tính cục bộ địa phương trong công tác cán bộ

Là một giải pháp quan trọng nhằm khắc phục một hạn chế đang tồn tại lâu nay về tâm lý hẹp hòi, ích kỷ, tính cục bộ địa phương không muốn cán bộ nơi khác đến quản lý, lãnh đạo ở địa phương mình. Trong khi đó lại muốn đưa con cháu, người thân họ hàng vào các vị trí quan trọng của hệ thống chính trị. Như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói: “Công tác cán bộ còn nhiều khe hở, lỗ hổng. Tại sao có hiện tượng đề bạt cân nhắc nhiều người nhà, người thân quen mặc dù không đủ tiêu chuẩn ? Vì sao cứ nói bổ nhiệm đúng quy trình nhưng kết quả thực tế bố trí cán bộ lại là sai ?”. Sự có mặt của cán bộ luân chuyển sẽ tạo ra rào cản đối với những ai có tư tưởng cá nhân trong công tác cán bộ. Rõ ràng là “địa phương này với địa phương khác, cơ quan này với cơ quan khác, đều phải phản đối bệnh ích kỷ, bệnh địa phương”.

Phòng chống các hiện tượng tiêu cực trong công tác cán bộ

Luân chuyển cán bộ là yếu tố góp phần tích cực vào việc phòng chống các hiện tượng tiêu cực nói chung, nhất là hiện tượng chạy chức, chạy quyền, lợi ích nhóm, tham nhũng. Vì thông thường những hiện tượng tiêu cực diễn ra trong phạm vi nhóm nhỏ, đó là những người có quan hệ công tác với nhau trong một thời gian dài, “ăn ý” với nhau khi tính toán về những lợi ích cá nhân. Sự có mặt của cán bộ luân chuyển giống như “một vật cản” xuất hiện trong một tập thể, để ngăn ngừa những tư tưởng xấu có thể nảy sinh.

Như vậy, luân chuyển cán bộ theo đúng nghĩa sẽ góp phần không nhỏ vào việc tạo ra động lực phát triển của cả hệ thống chính trị nói chung, của ngành tổ chức Đảng nói riêng. Có điều chúng ta cần phải ghi nhớ lời khuyên của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cán bộ phái đến, trình độ thường cao hơn, kinh nghiệm nhiều hơn. Nhưng cán bộ địa phương lại biết rõ nhân dân, quen thuộc công việc hơn. Hai hạng cán bộ đó phải giúp đỡ nhau, bồi đắp nhau thì công việc mới chạy”./.

TS. Phạm Trung Thanh