Mẹ Việt Nam anh hùng Ngô Thị Quýt may khẩu trang vải tặng người nghèo
Đẹp biết mấy hành động của Mẹ Việt Nam anh hùng Ngô Thị Quýt (ở quận Gò Vấp, TP.HCM), dù đã ở tuổi "xưa nay hiếm" (95 tuổi), mắt đã kém, tay đã yếu, việc may vá không còn nhanh nhẹn như xưa, nhưng từ khi đại dịch COVID-19 xuất hiện, mẹ vẫn ngày ngày cần mẫn may những chiếc khẩu trang. Mẹ thường nghĩ, có công việc để làm, giúp ích cho cuộc đời là còn niềm vui. Thực ra mẹ Quýt đã may đồ từ thiện hơn 20 năm nay. Trong thời gian có dịch COVID-19, mẹ đã làm thêm khẩu trang theo phong trào của Hội Liên hiệp Phụ nữ quận Gò Vấp.
Những chiếc khẩu trang nghĩa tình của mẹ Ngô Thị Quýt đã được chuyển tới tay nhiều người dân trên 16 phường thuộc địa bàn quận Gò Vấp. Hoặc như sự thành công của tổ bay và các bộ phận mặt đất của Vietnam Airlines đã hoàn thành các nhiệm vụ được giao, như đưa công dân Trung Quốc và công dân Việt Nam trở về quê hương; vận chuyển trang thiết bị, vật tư y tế của Chính phủ, nhân dân, Hội chữ thập đỏ Việt Nam trao tặng Chính phủ, nhân dân Trung Quốc cùng hàng hóa y tế của Vietnam Airlines ủng hộ các hãng hàng không Trung Quốc. Tổ bay gồm 15 thành viên được Vietnam Airlines lựa chọn từ gần 100 phi công, tiếp viên, thợ kỹ thuật, nhân viên mặt đất tình nguyện đăng ký lên đường làm nhiệm vụ. Tổ bay gồm có 2 chuyên gia điều hành, 3 phi công, 5 tiếp viên, 2 nhân viên kỹ thuật và 3 nhân viên phục vụ mặt đất. Ngoài phi hành đoàn, tham gia thực hiện chuyến bay còn có các bộ phận trực điều hành dưới mặt đất để theo dõi sát sao chuyến bay với mức độ ưu tiên cao nhất, đảm bảo đúng kế hoạch đề ra...
Đúng là lịch sử phát triển của loài người cho phép chúng ta khẳng định: con người là nhân tố quyết định tất cả. Chính con người bằng trí tuệ của mình đã sáng tạo ra xã hội loài người. Đúng như câu thơ: “Bàn tay ta làm nên tất cả; có sức người sỏi đá cũng thành cơm”. Có thể nói: giá trị cao quý nhất của phẩm chất con người được thể hiện ở nhân cách của họ.
Vấn đề đặt ra là làm thế nào để có thể đánh giá được nhân cách con người một cách đúng đắn và chính xác? Theo quan điểm khoa học, chúng ta có thể lấy hành động làm thước đo đánh giá phẩm chất nhân cách của con người. Bởi vì, hành động được coi là một đơn vị của hoạt động có quan hệ trực tiếp với mục đích, lý tưởng của cuộc sống. Nó mang tính đặc thù của hoạt động người. Bằng hành động, con người có thể biến những sản phẩm mang tính chất kinh nghiệm xã hội thành tài sản riêng của mình và bằng hành động con người có thể góp phần cải tạo thế giới, sáng tạo ra lịch sử, bắt thiên nhiên phục vụ lợi ích của con người.
Khi đánh giá nhân cách một con người, chúng ta không thể chỉ dựa vào lời nói mà phải xét đoán qua hành động, việc làm cụ thể, vì thông qua hành động con người mới tạo ra sản phẩm – bằng chứng xác thực nhất chứng minh cho giá trị của nhân cách. Có điều là, trong hành động chúng ta phải nhớ: cái vĩ đại được làm nên từ những điều bình thường, sự chiến thắng được bắt nguồn từ đức tính kiên trì và lòng dũng cảm. Vì thế, không nên vội vàng, hấp tấp, ngược lại, phải thận trọng, bình tĩnh, thực hiện những bước đi chắc chắn, có hiệu quả, với phương châm: “Việc gì cũng cần phải thiết thực: nói được, làm được. Việc gì cũng phải từ chỗ nhỏ dần dần đến to, từ dễ dần dần đến khó, từ thấp dần dần đến cao. Một chương trình nhỏ mà thực hiện được, hẳn hoi, hơn là một trăm chương trình to tát mà không làm được”.
Cuộc sống luôn luôn biến động, không phải lúc nào con người cũng gặp được những "thuận buồm xuôi gió" mà có biết bao trắc trở luôn rình rập con người. Do đó trong khi hành động thực hiện công việc chúng ta phải có thái độ nhiệt tình, say sưa thì mới có thể vượt qua được những khó khăn, tìm thấy trong đó niềm vui lao động, sự nảy sinh những sáng kiến, kinh nghiệm góp phần nâng cao năng suất, chất lượng công việc.
Sự vô tận của kiến thức trong kho tàng trí tuệ của nhân loại khiến cho mỗi người chúng ta phải có thái độ sáng suốt trong sự lựa chọn cách thức hành động sao cho đạt hiệu quả cao nhất. Nếu chỉ dừng ở chỗ biết phải làm gì thì chưa đủ, điều quan trọng là phải biết làm như thế nào vì đặc tính cá nhân của mỗi con người được thể hiện ra không phải qua những việc cá nhân đó làm mà là qua phương pháp, cách thức cá nhân đó thực hiện. Xã hội đang trong xu thế phát triển hội nhập, mặt bằng dân trí ngày càng được nâng cao, sự va chạm trong nền kinh tế thị trường đã giúp cho mọi người có được thái độ thận trọng, chín chắn trong việc đánh giá nhân cách của mỗi con người. Có thể nói: xã hội ngày nay chỉ thừa nhận và tôn trọng những con người có nhân cách được chứng minh bằng những hành động với các việc làm cụ thể.
Trong nhiều năm nay chúng ta đã và đang thực hiện việc: “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” với nhiều nội dung phong phú khác nhau. Trong đó có chuyên đề: “Tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về nói đi đôi với làm”. Đây là một chuyên đề mà nội dung của nó thể hiện rõ nhất nhân cách của người. Điều đó được biểu hiện ở chỗ: nói phải đi đôi với làm, không được nói nhiều làm ít hoặc nói mà không làm, “nói một đàng làm một nẻo”. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, lời nói chỉ có giá trị khi đi liền với việc làm cụ thể. Cán bộ, đảng viên “cần phải óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm. Chứ không phái chỉ nói suông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh… phải thật thà nhúng tay vào việc”. Đúng là: “Một trăm bài diễn thuyết hay không bằng một hành động gương mẫu”.
Tuy nhiên, hiện nay tình trạng "nói không đi đôi với làm", "nói mà không làm", Trong cơn dịch bệnh COVID–19 có người đã không trung thực khai báo căn bệnh của mình gây ra sự lây lan bệnh cho nhiều người khác... Khi những ca nhiễm COVID-19 đầu tiên có kết quả xét nghiệm dương tính khiến cả cộng đồng lo lắng, bất an. Người dân đổ xô đi mua khẩu trang y tế, dung dịch sát khuẩn, khử trùng. Lợi dụng tình hình đó, một số cá nhân, tổ chức đã găm hàng, tăng giá và có những hành xử thiếu tình người. Tuy nhiên, thói “đục nước bèo cò” ấy chỉ rộ lên trong thời gian ngắn rồi nhanh chóng bị dẹp bỏ. Đây chính là những con người đang có sự thoái hóa, biến chất về nhân cách cần phải lên án để đảm bảo sự công bằng cho xã hội.
Nhân cách con người là một vấn đề luôn được xã hội quan tâm từ xưa đến nay. Có điều, sự đánh giá về nhân cách con người là một việc làm không đơn giản. Nó liên quan tới nhiều khía cạnh khác nhau đòi hỏi chúng ta phải có cách nhìn nhận khoa học, biện chứng. Vì tục ngữ đã có câu: “Lòng sông lòng bể dễ dò; ai từng bẻ thước mà đo lòng người”. Đặc biệt đối với những người có hành vi tiêu cực, tham nhũng thì việc kiếm tra, xét đoán nhân cách của họ lại càng khó hơn, bởi vì: “Sông sâu còn thể bắc cầu; lòng người nham hiểm biết đâu mà dò”. Chính vì tính phức tạp của sự nhận diện nhân cách con người, cho nên chúng ta phải chú ý đến quá trình cống hiến của họ, không nên vội vàng kết luận khi mới chỉ thấy một vài hiện tượng nảy sinh. Kinh nghiệm cuộc sống đã cho hay: “Thức lâu mới biết đêm dài; ở lâu mới biết con người có nhân”.
Với tinh thần chủ động, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị trong phát hiện, khoanh vùng và điều trị tốt những bệnh nhân dương tính và nghi lây nhiễm COVID-19, Việt Nam dần khống chế và đẩy lùi dịch bệnh, được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao. Bên cạnh sự căng thẳng, lo âu của toàn xã hội trước mối nguy hại, thì trong “tâm bão” của dịch bệnh, chúng ta vẫn thấy hình ảnh của những y bác sĩ, tình nguyện viên và nhiều người dân đã sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân, có những hành động, việc làm ý nghĩa, tốt đẹp để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của cộng đồng. Mỗi hành động nhỏ của họ đều thắp lên niềm tin yêu, hy vọng, vun đắp và tô thêm truyền thống nhân ái của người Việt Nam trong bao đời nay.
Với tiêu chí “chống dịch như chống giặc”, cả hệ thống chính trị đã tích cực vào cuộc, dành mọi ưu tiên tốt nhất để bảo đảm sức khỏe, tính mạng của nhân dân, để không ai bị bỏ lại phía sau; đồng thời, giữ gìn sự ổn định, không để xảy ra những xáo trộn, lo lắng, hoang mang trong xã hội. Các hành động kịp thời của những người đứng đầu đất nước, sự tham gia chủ động, tích cực, quyết liệt, hiệu quả của ban ngành, chính quyền các cấp đã tạo được niềm tin, sự yên tâm trong xã hội và đại đa số người dân, tạo nên tâm thế chủ động trong phòng tránh dịch bệnh.
Qua những giải pháp xử lý vấn đề, qua lời nói, hành động của những người có trách nhiệm, cho thấy sự gắn kết bền chặt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, Nhà nước của dân, do dân và vì dân, luôn hướng về dân để phục vụ với tinh thần tận tụy; sẵn sàng chấp nhận những thiệt hại trước mắt về kinh tế để đảm bảo sức khỏe cho nhân dân. Những hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn, đầy ắp nghĩa tình của không ít người, từ trẻ nhỏ, người già đến người nổi tiếng đã không chỉ đóng góp một phần công sức của mình, chia sẻ cùng cộng đồng mà còn tạo ra hiệu ứng tích cực – nhen lên ngọn lửa yêu thương trong xã hội vì mục đích: cùng chung tay đẩy lùi dịch bệnh. Mỗi hình ảnh, hành động đẹp được nhân lên từng ngày, được truyền tải qua các phương tiện truyền thông, gửi đi những thông điệp nhân văn, nghĩa tình, khiến những kẻ lợi dụng lúc khó khăn để trục lợi cá nhân phải tự vấn lương tâm và thấy xấu hổ.
Những người ở tuyến đầu chiến đấu với dịch bệnh chính là đội ngũ y bác sĩ. Những “thiên thần áo trắng” trong bộ đồ bảo hộ “kín mít”, nhìn và đối thoại với đồng nghiệp qua ánh mắt, cử chỉ, hành động; tạm gác lại tình thân và những giây phút quây quần bên gia đình trong thời gian qua để “trực chiến”, tiếp xúc, chăm sóc người nhiễm và nghi nhiễm COVID-19; là những tấm gương cán bộ, chiến sĩ công an, quân đội không quản ngày đêm, bất chấp hiểm nguy tham gia trực tiếp, trên tuyến đầu phòng, chống dịch bệnh, nhằm hạn chế lây lan ra cộng đồng. Đó còn là những nhà khoa học sẵn sàng đối diện với hiểm nguy để nuôi cấy, phát hiện cơ chế hoạt động của virus, điều chế vác-xin phòng dịch. Công việc thầm lặng của “những chiến sĩ trên tuyến đầu” chống dịch đã để lại những cảm xúc yêu thương, trân trọng của mọi người, góp phần lan tỏa tình vị tha, lòng nhân ái trong cộng đồng.
Có thể nói, những hình ảnh đẹp, những việc làm đầy ý nghĩa nhân văn, những ứng xử có trách nhiệm cao trong “chiến dịch” phòng chống COVID-19 những ngày qua, đã giúp mỗi chúng ta vững tin hơn vào sự lãnh đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước; gia tăng sức mạnh, niềm tin, tạo động lực lớn để mỗi người vượt qua khó khăn, hiểm họa, hướng đến một cuộc sống khỏe mạnh, an toàn, bình an và hạnh phúc. Như triết lý của Mác “mỗi một bước vận động thật sự quan trọng hơn tá cương lĩnh” đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh cụ thể hóa thành quan điểm “nói đi đôi với làm”. Làm chính là hành động góp phần tô thắm thêm “cây đời mãi mãi xanh tươi”. Đó cũng là thước đo giá trị nhân cách của con người trong xã hội ngày nay./.
TS. Phạm Trung Thanh