Đường nông thôn mới về xã An Sơn, huyện Nam Sách
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, với vai trò là tổ chức liên minh chính trị, MTTQ các cấp trong tỉnh đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với thực hiện cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh".
Tại các thôn, KDC, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cấp xã và Ban công tác Mặt trận đã đến từng hộ gia đình và người dân tuyên truyền, vận động xây dựng các tiêu chí nông thôn mới. Trước hết là những tiêu chí có tác động trực tiếp đến đời sống sản xuất và sinh hoạt của người dân, như xây dựng đường bê tông nội đồng, cứng hóa kênh mương; xây dựng nhà văn hóa thôn, giữ gìn vệ sinh môi trường, xóa đói, giảm nghèo…
Việc xây dựng và nhân rộng các mô hình tự quản ở khu dân cư được MTTQ các cấp trong tỉnh triển khai có hiệu quả. Đến nay, toàn tỉnh đã có 1.097 thôn, KDC ''Tự quản đảm bảo an ninh trật tự'', 70 Nhóm nòng cốt tuyên truyền, vận động chấp hành pháp luật, trợ giúp pháp lý ở cộng đồng dân cư, 918 thôn khu dân cư ''Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang'', 720 thôn, khu dân cư ''Tự quản bảo vệ môi trường, 706 thôn, KDC tự quản BVMT.
Để giúp người dân phát triển sản xuất, vươn lên thoát nghèo trong xây dựng nông thôn mới, Ủy ban MTTQ tỉnh đã chỉ đạo, hướng dẫn ưu tiên sử dụng nguồn Quỹ "Vì người nghèo" các cấp và các nguồn lực khác của tỉnh hỗ trợ làm nhà ở cho các hộ nghèo. Trong 10 năm qua, MTTQ và các tổ chức thành viên đã vận động các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân ủng hộ Quỹ ''Vì người nghèo''; xây mới 4.410 ngôi và sửa chữa 1.017 nhà đại đoàn kết, hỗ trợ 38.653 lượt người nghèo sản xuất, khám bệnh, học sinh nghèo tặng, 141.697 suất quà tặng cho hộ nghèo và thực hiện các chương trình an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh với tổng số tiền hỗ trợ là 188 tỷ đồng. MTTQ các cấp còn phối hợp chặt chẽ với chính quyền và các tổ chức thành viên để phân nhóm các hộ nghèo theo nguyên nhân, từ đó xây dựng được kế hoạch, phương án hỗ trợ phù hợp cho các hộ theo kế hoạch giảm nghèo hằng năm.
Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội, MTTQ các cấp trong tỉnh phối hợp tổ chức tốt việc giám sát thực hiện những chính sách về xây dựng nông thôn mới, phát huy vai trò làm chủ của nhân dân, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở. Năm 2014, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh tổ chức giám sát việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung giám sát 18 xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới năm 2014 và năm 2015. Qua giám sát cho thấy các địa phương đã quán triệt và thực hiện đúng chủ trương của Đảng, sự chỉ đạo của các cấp về chương trình xây dựng nông thôn mới. Việc huy động đóng góp của nhân dân được thực hiện dân chủ, tự nguyện và đồng thuận, chủ yếu đóng góp để làm đường xóm, đường thôn, đường nội đồng.
Đặc biệt, từ năm 2017 đến nay, MTTQ các cấp đã chủ trì thực hiện việc lấy ý kiến hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng nông thôn mới. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các huyện, thị xã, thành phố đã chủ trì lấy ý kiến sự hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng nông thôn mới của 80 xã trên địa bàn tỉnh. Tỷ lệ người dân hài lòng với kết quả xây dựng nông thôn mới cấp xã đều đạt trên 90%. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã chủ trì tổ chức lấy ý kiến sự hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng nông thôn mới cấp huyện tại huyện Kinh Môn, Cẩm Giàng, Nam Sách, Bình Giang, Gia Lộc, Thanh Miện và thành phố Hải Dương, Chí Linh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Việc lấy ý kiến của người dân được Ban công tác Mặt trận thôn, khu dân cư lấy trực tiếp tại các hộ gia đình và được thực hiện công khai, dân chủ khách quan. Kết quả là trên 98% số hộ được xin ý kiến đều hài lòng với kết quả xây dựng nông thôn mới. Đây là một trong các điều kiện để các huyện Kinh Môn, Cẩm Giàng được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, thành phố Chí Linh được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã xây dựng báo cáo kết quả lấy ý kiến hài lòng của người dân về kết quả xây dựng nông thôn mới cấp huyện và kết quả hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới để làm căn cứ đề nghị Trung ương công nhận các huyện Nam Sách, Bình Giang, Gia Lộc, Thanh Miện đạt chuẩn huyện nông thôn mới và thành phố Hải Dương hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới trong năm 2019.
Từ thực tiễn triển khai thực hiện, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh nhận thấy để phát huy hiệu quả,vai trò của MTTQ các cấp trong xây dựng nông thôn mới, trong thời gian tới cần thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp như sau:
Một là, trên cơ sở quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và chỉ đạo, hướng dẫn của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam về xây dựng nông thôn mới, MTTQ các cấp trong tỉnh cần tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả việc phối hợp với UBND, các tổ chức chính trị - xã hội trong vận động nhân dân xây dựng nông thôn mới.”. Theo đó, MTTQ phối hợp với chính quyền, các tổ chức thành viên tranh thủ các điều kiện và nguồn lực để xây dựng, nhân rộng các mô hình tự quản ở khu dân.
Hai là, phối hợp với các cấp, các ngành, các tổ chức thành viên đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tạo điều kiện để người dân được bàn bạc, góp ý, tham gia thực hiện và giám sát việc thực hiện xây dựng nông thôn mới ngay tại cộng đồng dân cư, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong quá trình tham gia xây dựng nông thôn mới.
Ba là, nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của MTTQ các cấp, nhất là trong giám sát thực hiện các cơ chế, chính sách về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. Tổ chức việc lấy phiếu đánh giá sự hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng nông thôn mới bảo đảm nghiêm túc, khách quan, trung thực, phản ánh được mong muốn, nguyện vọng của nhân dân.
Bốn là, tăng cường phối hợp chặt chẽ với chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp nắm bắt tình hình thực tiễn trong quá trình xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là những vấn đề nổi cộm, bức xúc liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, cũng như những khó khăn, vướng mắc để kịp thời tháo gỡ, giải quyết ngay từ cơ sở./.
Nguyễn Kim Phúc (MTTQ tỉnh)