Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; Thành công, thành công, đại thành công. Toàn đảng, toàn dân, toàn quân học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
CHUYÊN MỤC CHÍNH
Số lượt truy cập
8,250,904
Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong giai đoạn mới của cách mạng (bài hai)
( Cập nhật:3/2/2018 16:11:15)

Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận

 

Ủy ban MTTQ huyện Cẩm Giàng giám sát việc đảm bảo kinh phí hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội tại xã Đức Chính, huyện Cẩm Giàng

Mặc dù đã triển khai bốn năm nay, nhưng giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận tổ quốc (MTTQ) vẫn còn lúng túng, chưa thực sự hiệu quả, thể hiện ở chỗ: lực chọn vấn đề để giám sát, chọn nội dung phản biện; chưa biết huy động lực lượng (con người) để thực hiện giám sát, phản biện; lựa chọn phương pháp tổ chức thực hiện để đạt hiệu quả. Chính vì thế, một số nơi chưa “thiết tha” với hoạt động mới này. Để giám sát và phản biện xã hội đạt hiệu quả, cần chú ý một số vấn đề sau:

Thứ nhất, hiểu đúng về giám sát và phản biện xã hội

Mục đích của giám sát là nhằm góp phần xây dựng và thực hiện đúng các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, các chương trình, đề án kinh tế, xã hội; kịp thời phát hiện những sai sót, khuyết điểm, yếu kém và kiến nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách cho phù hợp; phát hiện, phổ biến những nhân tố mới, những mặt tích cực; phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh, đặc biệt là công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí.

Tuy nhiên cần quán triệt, mục tiêu chính của hoạt động giám sát là để phát hiện và ngăn chặn những vi phạm (chứ không nhằm tìm sai phạm để xử lý). Muốn vậy, giám sát cần được thực hiện kịp thời khi phát hiện “manh nha” của sự vi phạm thì việc chặn mới có ý nghĩa. Những vụ án kinh tế lớn được phát hiện trong thời gian gần đây cho thấy rõ điều đó, nếu như có sự giám sát, phát hiện sớm và ngăn chặn kịp thời thì hậu quả không lớn như vậy, vừa mất cán bộ vừa thiệt hại lớn về kinh tế vừa ảnh hưởng xấu đến xã hội, đến môi trường đầu tư.

Đối tượng, phạm vi giám sát của MTTQ là rất rộng: Các cơ quan, tổ chức từ Trung ương đến cơ sở; cán bộ, đảng viên, đại biểu dân cử, công chức, viên chức nhà nước - (Điều 5 - Quyết định 217). Với đối tượng, phạm vi rộng như vậy làm sao để chọn vấn đề giám sát? Chọn vấn đề để giám sát cần căn cứ vào những vấn đề nổi cộm, bức xúc, những kiến nghị, phản ánh từ nhân dân; những vấn đề từ thông tin, báo chí; kể cả những dư luận xã hội. Không nhất thiết vấn đề đó phải “lớn”, phải quan trọng hay “to tát”, vấn đề là phải kịp thời và trả lời được những câu hỏi từ nhân dân.

Phản biện xã hội là nhằm phát hiện những nội dung còn thiếu, chưa sát, chưa đúng, chưa phù hợp trong các văn bản dự thảo về chính sách, pháp luật của các cơ quan Đảng, Nhà nước; kiến nghị những nội dung thiết thực, góp phần bảo đảm tính đúng đắn, phù hợp với thực tiễn đời sống xã hội và tính hiệu quả trong việc hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân; phát huy dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội. Không nên quan niệm PBXH là sự phản bác, sự phủ nhận những chính sách chuẩn bị ban hành, mặc dù có thể có, nhưng đó chỉ là sự phủ nhận những nội dung không phù hợp, không đúng thực tế.

Đối tượng của phản biện xã hội là rất rộng, như trong quyết định 217 của Bộ chính trị quy định: "...MTTQ phản biện các văn bản dự thảo về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật, các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của Nhà nước (trừ những vấn đề thuộc bí mật quốc gia)" – Điều 9. Như vậy, MTTQ có thể tham góp ý kiến vào tất cả các dự thảo chính sách của cấp ủy đến HĐND và UBND. Tuy nhiên, tùy theo khả năng của mình và từng thời điểm mà lựa chọn văn bản để phản biện đạt hiệu quả thiết thực.

Phản biện được thực hiện khi các văn bản đang ở giai đoạn dự thảo, vì vậy để thực hiện phản biện kịp thời, hiệu quả cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa MTTQ với các cơ quan soạn thảo (các cơ quan chuyên môn của cấp ủy, HĐND, UBND), cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản (cấp ủy, HĐND, UBND) để các dự thảo văn bản sớm đến với MTTQ mới có thể tổ chức phản biện đem lại hiệu quả.

Thứ hai, chuẩn bị lực lượng để thực hiện giám sát, phản biện xã hội.

Khi triển khai hoạt động giám sát và phản biện, nhiều người nói rằng: Mặt trận thì làm sao có lực lượng mà giám sát được, HĐND hùng mạnh như vậy mà giám sát còn chưa “ăn ai”. Nhưng tôi lại thấy rằng, ở MTTQ thì lực lượng tham gia hoạt động này là rất dồi dào, bởi Mặt trận là tổ chức liên minh các tổ chức xã hội, trong tổ chức ấy có rất nhiều nhân sỹ, trí thức, các chuyên gia, những người có kinh nghiệm thực tiễn. Ngay trong Ủy ban MTTQ đã có các nhân sỹ, trí thức, chuyên gia là ủy viên ủy ban MTTQ, còn có các thành viên của các Hội đồng tư vấn (Ban tư vấn), ngoài ra có thể huy động (mời) thêm các chuyên gia ở các tổ chức thành viên của Mặt trận.

Vấn đề là huy động, tập hợp lực lượng thế nào để phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi thành viên của mặt trận. Tùy theo mỗi nội dung giám sát, nội dung phản biện mà huy động lực lượng phù hợp để đem lại hiệu quả cao.

Thứ ba, chọn phương thức thực hiện phù hợp và hiệu quả

Ngày 15-6-2017, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN đã ban hành Nghị quyết liên tịch số 403/2017, quy định chi tiết các hình thức giám sát và phản biện xã hội của MTTQVN. Theo đó, căn cứ vào vấn đề giám sát, dự thảo văn bản phản biện để chọn hình thức tổ chức phù hợp, hiệu quả.

Đối với giám sát, có các hình thức:

- Nghiên cứu, xem xét văn bản của cơ quan có thẩm quyền có liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Đây là hình thức giám sát văn bản của các cơ quan cùng cấp (cấp ủy, HĐND, UBND) đã ban hành và đang có hiệu lực (khác với phản biện văn bản dự thảo). Khi nghiên cứu các văn bản, nếu phát hiện có nội dung nào bất cập, không phù hợp, Ban Thường trực MTTQ tổng hợp ý kiến gửi đến cơ quan ban hành văn bản để xem xét sửa đổi, bổ sung, hoặc yêu cầu hủy bỏ văn bản đó (nếu vi phạm nghiêm trọng).

- Tổ chức đoàn giám sát, đây là hình thức giám sát theo chuyên đề, các căn cứ để tổ chức đoàn giám sát: Chương trình phối hợp và thống nhất hành động hằng năm của Ủy ban MTTQ; kiến nghị của tổ chức thành viên của Mặt trận; đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức do Ủy ban MTTQ  tiếp nhận; thông tin phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng. Từ các căn cứ trên, chúng ta chọn vấn đề để giám sát phù hợp với điều kiện tổ chức thực hiện.

- Tham gia giám sát với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Hàng năm các tổ chức có thẩm quyền giám sát có chương giám sát và có đề nghị MTTQ cử thành viên tham gia.

- Giám sát ở cơ sở thông qua hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng. Đây là hình thức giám sát chính của MTTQ cấp cơ sở. Và trong những năm qua, nhiều nơi MTTQ cấp cơ sở đã thực hiện khá tốt, mang lại hiệu quả rõ rệt.

Đối với phản biện xã hội, có các hình thức:

- Tổ chức hội nghị phản biện, đây là hình thức chính được sử dụng để tổ chức phản biện, các ý kiến được trao đổi, tranh luận làm sáng tỏ vấn đề nhằm đi đến thống nhất.

- Gửi dự thảo văn bản đến cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan để lấy ý kiến. Hình thức này được sử dụng khi những dự thảo văn bản có phạm vi ảnh hưởng rộng, liên quan đến nhiều đối tượng khác nhau trong xã hội cần lấy ý kiến ở phạm vi rộng, tranh thủ ý kiến của nhiều cơ quan tổ chức, cá nhân khác nhau, mà hình thức hội nghị không đáp ứng được.

- Tổ chức đối thoại trực tiếp giữa MTTQ với các cơ quan, tổ chức có dự thảo văn bản được phản biện. Hình thức này được sử dụng chủ yếu khi một trong hai hình thức trên đã thực hiện nhưng còn nhiều ý kiến khác nhau, trái chiều nhau mà chưa đi đến thống nhất.

Cách thức, trình tự tiến hành của mỗi hình thức nêu trên được quy định cụ thể trong Nghị quyết liên tịch 403/2017./.

Lương Anh Tế

(còn nữa - bài ba)

[Ý kiến của bạn]
Các tin mới hơn
na Chuyển biến tích trong thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị tại Đảng ủy phường Phạm Ngũ Lão(26/11/2023)
na Phường Thanh Bình: Khéo dân vận – Chìa khóa của mọi thành công!(21/11/2023)
na Xã Nam Chính thực hiện hiệu quả công tác giám sát đầu tư của cộng đồng(05/04/2023)
na Gia đình bà Trịnh thực hiện vệ sinh yêu nước(15/02/2023)
na MTTQ xã An Thanh tuyên truyền vận động Nhân dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới nâng cao(30/12/2022)
Các tin cũ hơn
na Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong giai đoạn mới của cách mạng(01/02/2018)
na Góp phần nâng cao kỹ năng hoạt động của đại biểu dân cử (bài cuối)(11/09/2017)
na Góp phần nâng cao kỹ năng hoạt động của đại biểu dân cử (bài chín)(07/09/2017)
na Góp phần nâng cao kỹ năng hoạt động của đại biểu dân cử (bài tám)(06/09/2017)
na Góp phần nâng cao kỹ năng hoạt động của đại biểu dân cử (bài bảy)(05/09/2017)
TIN ẢNH
VIDEO
http://dochoi.haiduong.net.vn http://haiduong.net.vn

Mua sắm đồ chơi online, Chuyên đồ chơi điều khiển từ xa, chuyên xếp hình Lego, chuyên siêu xe, bán buôn bán lẻ đồ chơi, hải dương, đồ chơi rẻ nhất, đồ chơi độc đáo, đồ chơi hải dương uy tín