Ảnh minh họa

Thuyết phục hay vận động người khác nghe theo, làm theo mình là một kỹ năng, một nghệ thuật cần thiết cho một người cán bộ, người lãnh đạo, nhất là những người cán bộ Mặt trận làm nhiệm vụ tuyên truyền, vận động tập hợp Nhân dân xây dựng khối đoàn kết toàn dân.

Thuyết phục là gì?

Giải thích nghĩa của từ Hán Việt, thuyết là nói, là thuyết giảng, là giảng giải; phục là sự đồng ý, phục tùng, nghe theo, làm theo. Thuyết phục là nói, giải thích, đưa ra lý lẽ, chứng cứ về một việc, một vấn đề, sự kiện nào đó để người khác tin, nghe theo và làm theo bạn.

Thuyết phục là một kỹ năng mềm, nằm trong nhóm kỹ năng giao tiếp, nó quan trọng và rất cần thiết cho mỗi chúng ta. Kỹ năng thuyết phục đóng vai trò thiết thực trong cuộc sống, trong công việc. Trong cuộc sống thường ngày, hầu hết bạn đều phải sử dụng đến kỹ năng thuyết phục người khác.

Nếu bạn là người có khả năng thuyết phục tốt thì từ việc nhỏ đến việc lớn bạn đều có thể thành công. Ngược lại, nếu bạn không có kỹ năng thuyết phục tốt thì không chỉ trong công việc mà bạn làm bất cứ điều gì cũng dẫn đến thất bại.

Để có kỹ năng thuyết phục tốt? bạn cần thực hiện và rèn luyện một số vấn đề cơ bản sau đây:

Thứ nhất, tạo dựng các mối quan hệ tốt.

“Người giỏi thuyết phục là người có khả năng tạo dựng được nhiều mối quan hệ với mọi người xung quanh“. Hiển nhiên, tạo dựng mối quan hệ  là bước đầu tiên bạn cần phải làm để thuyết phục một ai đó.

Tạo dựng mối quan hệ để họ dành thiện cảm cho bạn sẽ là bước đầu tiên giúp bạn dễ thuyết phục được họ hơn. Nhưng bạn phải nhớ rằng, cần tạo dựng mối quan hệ lâu dài. Tránh trường hợp quay lưng sau khi đã đạt được mục tiêu. Như vậy sẽ phản lại cái gọi là chân thành. Bên cạnh đó còn khiến bạn phải đi thuyết phục người khác cả đời vì sẽ không bao giờ có được những người bạn – những người luôn giúp đỡ bạn đúng nghĩa.

Thứ hai, chiếm được lòng tin, sự thiện cảm của người khác.

Sau khi đã tạo dựng được mối quan hệ, bạn phải làm người đó có niềm tin với bạn. Lòng tin, sự thiện cảm được tạo dựng thông qua nhiều yếu tố khác nhau, như: cách ăn nói, hành động, cử chỉ và đặc biệt là ngoại hình. Sẽ rất khó lòng để ai đó tin bạn là người tốt nếu ngoại hình tố cáo bạn là kẻ đáng nghi ngờ.

Ngoài ra, ban đầu bạn nên đặt lợi ích của đối phương lên trên trước khi đề cập đến lợi ích của mình. Đừng chỉ chăm chăm nghĩ về bản thân vì như vậy bạn sẽ làm mất lòng tin của người khác. Có lẽ chính bạn cũng không thể tin một người luôn chỉ biết cái lợi của bản thân họ.

Đồng thời, bạn cũng nên đặt mình vào người khác để thông cảm và thấu hiểu họ. Chắc hẳn ai cũng thấy tin cậy vào một người có thể hiểu được mình.

Thứ ba, lựa chọn thời điểm thuyết phục, cách nói chuyện phù hợp.

Như chúng ta đã biết, tâm lý và cảm xúc của con người thay đổi theo thời gian. Do vậy bạn cần lựa chọn đúng thời điểm họ ở trạng thái tốt nhất, cởi mở nhất để thuyết phục. Đồng thời đó cũng phải là thời điểm mà bạn cảm thấy tự tin nhất, nếu không lời lẽ mà bạn nói ra sẽ không đủ mạnh làm người khác cảm thấy tin tưởng.

Khi bạn cố gắng thuyết phục ai đó, bạn cần kiểm soát được cảm xúc của chính mình để không mắc phải những sai lầm trong cách nói chuyện.

Đối với từng đối tượng, từng "mẫu" người khác nhau sẽ có cách nói chuyện khác nhau để thuyết phục họ. Ví như có người yêu thích cách nói năng lịch sự nhẹ nhàng, có người yêu thích cách nói chuyện thẳng thắn, mạnh mẽ… Để biết họ thuộc mẫu người nào, bạn cần phải có một khoảng thời gian để tìm hiểu, cũng chính là khoảng thời gian bạn tạo dựng mối quan hệ với họ.

Trong trường hợp phải thuyết phục nhiều người, bạn hãy sử dụng cách thuyết phục nghiêng về cảm xúc hơn là lý trí. Bởi theo khoa học nghiên cứu thì tâm lý đám đông rất dễ bị cảm xúc lôi cuốn.

Thứ tư, nắm bắt được sự tương đồng.

Bởi vì ai cũng có quan điểm của riêng mình và hầu hết đều ra sức bảo vệ những quan điểm đó. Do vậy, không dễ để bắt ai đó từ bỏ quan điểm của họ và nghe theo quan điểm của bạn.

Để thuyết phục người khác khi quan điểm của bạn và đối phương trái ngược nhau, bạn cần nắm bắt được các điểm tương đồng trong cuộc sống, trong quan điểm của mỗi người và dựa vào đó để thuyết phục đối phương.

Thứ năm, luôn có dẫn chứng và lập luận khi thuyết phục.

Người ta thường bảo, "nói có sách mách có chứng", do vậy lời thuyết phục của bạn sẽ trở nên có trọng lượng hơn khi có những dẫn chứng và lập luận đi kèm.

Những dẫn chứng và lập luận này không nên quá cao siêu, chỉ bạn biết mà đối phương không biết. Như vậy thì dẫn chứng coi như vô dụng. Khi họ cảm thấy mơ hồ thì họ cũng rất khó để tin tưởng bạn.

Và trong trường hợp nào chăng nữa, để người khác tin tưởng và bị bạn thuyết phục, luôn đòi hỏi dẫn chứng của bạn phải cụ thể, lý luận phải chặt chẽ và rõ ràng theo lối “nói trước chặn sau”. Chỉ một sơ hở nhỏ đôi khi cũng làm người khác mất niềm tin ở bạn. Như vậy việc thuyết phục hoàn toàn thất bại.

Thứ sáu, cấu trúc vấn đề tốt.

Những lời nói có sức thuyết phục thì dù chỉ là một câu hay là một bài diễn văn thì đều phải có cấu trúc rõ ràng – lựa chọn câu nói rõ ràng, tức là phải có sự chuẩn bị, hãy trả lời câu hỏi: mục đích thuyết phục/ mục tiêu cần đạt được là gì? định nói cái gì (nội dung thuyết phục)? nói cho ai nghe (đối tượng thuyết phục)? nói trong thời gian bao lâu (để quản lý nội dung và thời gian)?

Nói một cách bình dân, một cấu trúc thành công là có sự lặp lại và đột phá của một vấn đề. Khi chứng minh cho mọi người thấy là cần phải nghe theo bạn, bạn hãy để dồn năng lượng nhiều nhất vào lời phát biểu sau cùng, điều này sẽ là “bắt” khán giả của bạn ghi nhớ. Cho nên, sự lặp lại là điều quan trọng nhất cho vấn đề tranh luận của bạn. Sự lặp đi lặp lại một vấn đề sẽ thiết lập nên một ấn tượng và ấn tượng đó sẽ rất “ám ảnh” trong trí nhớ của mọi người.

Thứ bảy, đưa ra cả mặt không tốt của vấn đề.

Hãy cẩn trọng và khôn khéo trong giao tiếp, xem xét cả mặt tốt và không tốt ý kiến của bạn, càng làm điều này càng làm bạn có vẻ công bằng và hợp lý hơn so với người khác. “Mánh” ở đây là nhấn mạnh những mặt không tốt của vấn đề và so sánh chúng với những mặt tốt. Hãy giải thích những mặt tốt sẽ đem đến những lợi ích như thế nào. Nhưng đừng bao giờ nói dối về những cái không tốt, bởi vì khi người ta phát hiện ra mánh khóe lừa bịp của bạn, họ sẽ không hài lòng. Dĩ nhiên, họ sẽ chẳng bao giờ tin bạn nữa.

Thứ tám, kích thích vào tính tư lợi.

Bạn sẽ dễ dàng chinh phục mọi người hơn nếu như bạn chỉ cho họ thấy rằng họ sẽ được gì nếu làm theo bạn, như thể đây là một câu hỏi mà mọi người luôn đặt ra trong đầu họ. Để làm được những điều này, bạn phải hiểu khán giả của bạn cần gì. Hãy chộp lấy sự chú ý của họ bằng cách nói cho họ, bạn biết những gì họ muốn, rồi sau đó hãy nói với họ ý kiến của bạn sẽ giúp họ thỏa mãn những gì họ muốn.

Lưu ý: Kỹ năng thuyết phục người không chỉ ngày một ngày hai là bạn có thể học và thuyết phục ngay được ai đó. Bạn cần phải có sự kiên nhẫn, chân thành, kết hợp với khả năng giao tiếp tốt. Nhưng dù thế nào chăng nữa, bạn cũng phải chắc chắn rằng, điều mà bạn đang thuyết phục người khác nghe theo không phải những điều gây bất lợi cho họ.

Lương Anh Tế, nguyên Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh

(còn nữa - bài bốn)