Đồng chí Phạm Xuân Thăng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hải Dương tại buổi lễ công bố chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2021
Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) là chỉ số đánh giá và xếp hạng chính quyền cấp tỉnh của Việt Nam về chất lượng điều hành kinh tế và xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho việc phát triển doanh nghiệp các thành phần kinh tế ngoài Nhà nước. Chỉ số PCI càng cao, điểm của các chỉ số thành phần càng cao thì "thứ hạng" cạnh tranh cấp tỉnh càng cao. Các nhà đầu tư nhìn vào chỉ số này, họ đã phần nào yên tâm để lực chọn nơi đầu tư.
Quyết tâm chính trị của Đảng bộ, chính quyền tỉnh
Trong nhiều năm gần đây, chỉ số PCI của tỉnh Hải Dương luôn ở mức trung bình thấp. Theo dõi thứ hạng PCI từ năm 2006 đến 2020, có thể thấy, PCI của Hải Dương có xu hướng đi xuống và là tỉnh thường xuyên ở nhóm có chất lượng điều hành thấp, thậm chí năm 2018 xếp thứ 55/63 tỉnh, thành phố. Điều đó đã thôi thúc lãnh đạo tỉnh Hải Dương quyết tâm đổi mới trong lãnh đạo, chỉ đạo để nâng cao "thứ hạng" chỉ số PCI.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, tháng 10 năm 2020, thể hiện sự quyết tâm chính trị nhằm thực hiện việc đổi mới đó và đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, yếu kém: "... Việc thực hiện khâu đột phá chiến lược về cải cách hành chính, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực chưa có chuyển biến rõ nét; môi trường đầu tư, kinh doanh chậm được cải thiện, chưa thu hút được các nhà đầu tư lớn vào địa bàn tỉnh. Việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiệu quả chưa cao...".
Đại hội đề ra phương hướng chung cho nhiệm kỳ 2020-2025: "... Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực; khai thác và phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế về vị trí địa lý, di sản văn hóa, bản sắc con người xứ Đông để phát triển nhanh và bền vững. Cơ cấu lại kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh, chuyển đổi số với các trụ cột: (1) công nghiệp công nghệ cao và công nghiệp hỗ trợ; (2) sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, ứng dụng công nghệ cao; (3) dịch vụ chất lượng cao; (4) phát triển đô thị xanh, thông minh, hiện đại".
Đại hội đã xác định ba khâu đột phá, đó là: (1) Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh; thu hút các doanh nghiệp lớn đầu tư vào tỉnh, đồng thời chú trọng hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghệ số khởi nghiệp, sáng tạo. (2) Huy động các nguồn lực để phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; ưu tiên đầu tư xây dựng các công trình giao thông trọng điểm, hạ tầng số, đô thị thông minh và nông thôn mới kiểu mẫu. (3) Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tạo chuyển biến mạnh mẽ trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý; phát huy vai trò gương mẫu, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của người đứng đầu, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh trong giai đoạn mới.
Sau Đại hội Đảng bộ tỉnh, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã kịp thời ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội, với triết lý phát triển: “Phát huy tối đa tiềm năng, tạo nhiều giá trị khác biệt” và phương châm hành động, là: “Chủ động, sáng tạo, quyết liệt, hiệu quả” và 5 rõ (rõ việc, rõ người, rõ tiến độ, rõ hiệu quả, rõ trách nhiệm); với quyết tâm: "Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho các thành phần kinh tế phát triển, thu hút các tập đoàn kinh tế lớn, các nhà đầu tư chiến lược, tạo bước đột phá nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh".
Tiếp đó, ngày 19 tháng 8 năm 2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU về cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, với mục tiêu chung: "Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh minh bạch, bình đẳng, đúng pháp luật trên địa bàn tỉnh nhằm thu hút tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển và tạo điều kiện thuận lợi cho các thành phần kinh tế, nhất là các doanh nghiệp tổ chức sản xuất, kinh doanh hiệu quả và bền vững; thu hút các tập đoàn kinh tế lớn, các nhà đầu tư chiến lược vào tỉnh tạo ra động lực thúc đẩy kinh tế của tỉnh có bước phát triển bứt phá".
Đồng thời đề ra những giải pháp cụ thể: (1) Nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, nhất là người đứng đầu trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Từng cấp ủy, chính quyền, cơ quan quản lý nhà nước,... có các biện pháp quyết liệt, mạnh mẽ nhằm tạo ra sự chuyển biến căn bản và đồng bộ trong công tác chỉ lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, điều hành và quản lý nhà nước, tác phong, thái độ làm việc với doanh nghiệp và người dân đúng với phương châm: "Cấp ủy, chính quyền phục vụ nhân dân và đồng hành với doanh nghiệp". (2) Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện, tạo bước chuyển biến đột phá, đi vào thực chất về cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính. Phấn đấu giảm ít nhất 50% thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư của một dự án so với thời gian thực tế hiện nay.
Sự quyết tâm đổi mới còn thể hiện ở ý chí của các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của tỉnh, đồng chí Phạm Xuân Thăng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã thẳng thắn nhìn nhận và chỉ rõ điểm nghẽn làm chậm lại sự phát triển của Hải Dương đến từ việc môi trường đầu tư, kinh doanh chậm được cải thiện. Để thay đổi thứ hạng, hay nói cách khác là cải thiện mạnh mẽ chất lượng điều hành kinh tế của chính quyền tỉnh, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cho rằng, sự đổi mới phải đến từ những người đứng đầu và cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, từ đó mới tạo được sức lan tỏa mạnh mẽ.
Quyết tâm chính trị đã được hiện thực hóa
Có thể nói, thông tin đến với cán bộ và nhân dân Hải Dương cũng "khá bất ngờ", chỉ số PCI năm 2021, Hải Dương đã vươn lên vị trí số 13 trong thứ hạng, vượt 34 bậc so với năm 2020 (tăng từ thứ hạng 47 lên 13). Trong 10 chỉ số thành phần PCI, Hải Dương có 8 chỉ số tăng điểm tăng so với năm 2020, trong đó đáng chú ý là tính năng động của chính quyền được các doanh nghiệp đánh giá tăng vượt bậc, từ 5,09 điểm năm 2020 lên 8,24 điểm năm 2021; cạnh tranh bình đẳng từ 5,13 điểm năm 2020 tăng lên 8,38 điểm năm 2021. Các chỉ tiêu khác cũng được đánh giá cao và tăng hạng uy tín như: Tiếp cận đất đai, tính minh bạch, chi phí thời gian, chi phí không chính thức, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, thiết chế pháp lý và an ninh trật tự.
Đây được xem là kết quả rất tích cực, cho thấy sự nỗ lực và quyết tâm của tỉnh Hải Dương trong việc cải thiện môi trường đầu tư của toàn tỉnh. Trong bối cảnh tình hình đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, tỉnh đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ để vượt qua những rào cản và “điểm nghẽn”, khơi thông môi trường thu hút đầu tư.
Đồng chí Triệu Thế Hùng, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định, đây được xem là kết quả rất tích cực, cho thấy nỗ lực và quyết tâm của tỉnh Hải Dương trong việc cải thiện môi trường đầu tư của toàn tỉnh. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đã tác động mạnh đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, thì sự đồng hành, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp của chính quyền tỉnh đã được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. Nhờ đó, thu ngân sách tỉnh năm 2021 đạt trên 21.000 tỷ đồng, vượt 7.000 tỷ đồng so với kế hoạch năm đề ra. Tăng trưởng kinh tế 6 tháng cuối năm 2021 đột phá lên 2 con số và đưa tăng trưởng cả năm 2021 lên 8,6%.
Kết quả đó cũng là nhờ quyết tâm "cải cách" của lãnh đạo tỉnh đã lan tỏa xuống các sở, ban, ngành, địa phương, tạo thành một làn sóng mạnh mẽ trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Những cuộc xúc tiến đầu tư nước ngoài được thực hiện thường xuyên với sự tham gia của người đứng đầu tỉnh với các nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, châu Âu… Bên cạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, Hải Dương coi công tác quy hoạch là chìa khoá thu hút và quản lý đầu tư hiệu quả, bền vững. Tỉnh đã và đang đẩy nhanh việc rà soát, điều chỉnh, lập quy hoạch xây dựng các ngành, lĩnh vực. Các quy hoạch được công khai, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư tìm hiểu, nghiên cứu, đề xuất và triển khai đầu tư. Tỉnh còn thành lập tổ công tác để tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc trong thu hút đầu tư, doanh nghiệp luôn có sự đồng hành của cơ quan chuyên môn trong quá trình tìm hiểu, thu hút đầu tư.
Cải cách thủ tục hành chính đã đạt được những thành tựu nổi bật trong năm 2021. Đăng ký thành lập doanh nghiệp đã giảm từ 3 ngày xuống 2 ngày, cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án không thuộc diện quyết định chủ trương đầu tư giảm từ 15 ngày xuống 7 ngày. Giảm thời gian giải quyết thủ tục giao đất, cho thuê đất đối với doanh nghiệp mới thành lập chuyển từ hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ từ 30 ngày xuống còn không quá 10 ngày. Thủ tục thẩm định đánh giá tác động môi trường từ 30 ngày còn 20 ngày... Kết quả xếp hạng mới đây, năm 2021, chỉ số PAR INDEX, tỉnh Hải Dương đứng thứ 19 trong bảng xếp hạng về cải cách thủ tục hành chính các tỉnh, thành phố.
Tuy nhiên, kết quả, thành tích là đáng phẩn khởi, nhưng cần nhìn nhận thẳng thắn những điểm còn hạn chế, đó là, vẫn còn 2 chỉ số bị giảm điểm: gia nhập thị trường đạt 7,24 điểm, giảm 0,34 điểm; đào tạo lao động đạt 6,64 điểm, giảm 0,82 điểm. Nếu so sánh trong giai đoạn 5 năm, thì nhiều chỉ số có sự cải thiện chậm, thậm chí là bị giảm điểm, như các chỉ số tính minh bạch, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, gia nhập thị trường, đào tạo lao động.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Phạm Xuân Thăng đã nhấn mạnh: “Thông qua PCI 2021, Hải Dương đã định lượng được kết quả cải cách của tỉnh trong cả năm qua. Chúng tôi thấy rõ được những điểm hạn chế để có chính sách, giải pháp điều chỉnh kịp thời trong năm 2022 và các năm tiếp theo. Các chính sách này vẫn phải được đảm bảo thực hiện trên nguyên tắc "3 không - 5 rõ - 6 dám" mà Đảng bộ tỉnh đã đề ra từ đầu nhiệm kỳ".
Hy vọng với quyết tâm cao từ người đứng đầu Đảng bộ tỉnh cho đến các sở, ban, ngành ở tỉnh và cấp ủy, chính quyền các cấp, những năm tới, chỉ số PCI, chỉ số PAR INDEX của Hải Dương tiếp tục được nâng cao, là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong tương lai./.
Lương Anh Tế