Vậy, sự chung sức, đồng lòng cần thể hiện như thế nào? không chỉ ở việc chấp hành các quy định về phòng, chống dịch, mà còn ở ý chí, quyết tâm tự khắc phục để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống, trong sản xuất kinh doanh của mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu kết luận cuộc họp Thường trực Chính phủ. Ảnh: VGP

Có thể nói, đất nước ta đang ở trong một giai đoạn hết sức khó khăn, cũng là khó khăn của cả cộng đồng quốc tế. Trong những ngày này, các thành viên, nhất là những người đứng đầu Chính phủ, Quốc hội luôn phải trăn trở, chịu sức ép từ nhiều phía. Một mặt, phải căng mình để chỉ đạo, ứng phó với tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp; mặt khác, làm thế nào để ổn định tình hình xã hội, chăm lo giúp đỡ những tầng lớp yếu thế trong xã hội vượt qua khó khăn trong cuộc sống; mặt khác nữa, làm thế nào để hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại về kinh tế, giữ ổn định sản xuất, phát triển kinh tế... Có thể nói, hàng trăm, ngàn vấn đề mà Quốc hội, Chính phủ phải lo cho dân, cái lo ấy lại nằm trong điều kiện ngân sách nhà nước cũng không "dư dả" gì; rồi lại còn điều lo nữa là chưa biết dịch bệnh kéo dài đến bao giờ.

Ấy vậy mà, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực kinh tế, xã hội, nhiều doanh nghiệp lại kiến nghị, đề nghị Chính phủ hỗ trợ, giãn nợ, giảm các khoản đóng góp, rồi đề nghị miễn thuế, phí, giảm lãi vay, rối đề nghị cái này, cái kia... nói chung là họ đang kêu ca để mong được hưởng lợi hoặc chí ít cũng bớt khó khăn.

Vẫn biết là trong lúc dịch bệnh như thế này, không ai, không ngành nào, doanh nghiệp nào, người dân nào là không bị ảnh hưởng. Những kiến nghị, đề xuất ấy không sai, đều là chính đáng, nhưng nếu chúng ta không cùng chia sẻ với Chính phủ, không tự mình khắc phục thì làm sao ngân sách nhà nước chịu nổi, lấy đâu nguồn lực để hỗ trợ duy trì phát triển kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội, bởi cuộc chiến với dịch bệnh có thể còn kéo dài.

Có ý kiến cho rằng, lúc làm ăn thuận lợi, lãi cao, lợi nhuận nhiều thì chẳng thấy ai, chẳng thấy doanh nghiệp nào tự đề nghị Nhà nước cho tôi nộp thêm thuế, đóng góp thêm cho ngân sách nhà nước, nhưng hễ hơi khó khăn một chút là đề nghị này, kiến nghị nọ... Thiết nghĩ, trong lúc này, mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp, mỗi đơn vị hãy chia sẻ với Nhà nước, Chính phủ, cùng "chịu thiệt" một chút, giảm chi tiêu, giảm lợi nhuận, thậm chí người lao động giảm một phần lương,.. chứ không nên kêu ca, đề nghị quá nhiều.

Lúc này, cũng là cơ hội để các doanh nghiệp tự cơ cấu lại, tiết giảm chi phí không cần thiết; thay đổi cách nghĩ, cách làm sưa cũ để thích ứng với những biến động, như Bộ trưởng Bộ thông tin truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã nói: "Thế giới bây giờ khó dự đoán, nhiễu loạn gần như trở thành trạng thái bình thường mới. Chúng ta rồi sẽ phải nhiều lần đối mặt với những khủng hoảng như thế này, rồi phải học cách tăng sức đề kháng, dẻo dai, sáng tạo, thích ứng nhanh, hồi phục nhanh".

Được biết, mới đây, một số ngân hàng thương mại lớn đã chủ động hạ lãi suất cho vay, giãn nợ, kéo dài thời hạn cho vay, chấp nhận giảm hoặc không có lợi nhuận để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân duy trì, khôi phục sản xuất kinh doanh. Mong rằng, các ngân hàng khác, các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế cũng có cách làm tương tự.

Đối với Chính phủ và chính quyền các cấp là "người quản trị" một quốc gia, một địa phương thì điều quan trọng là khai thác, quản lý và sử dụng nguồn lực, ngạn ngữ Việt Nam có câu "khéo làm thì lo, khéo co thì ấm", nếu cứ "chiều ý" để "được lòng" mọi người, mọi doanh nghiệp thì e khó có đủ nguồn lực đáp ứng.

Trong thời gian gần đây, có khá nhiều kiến nghị, đề xuất xung quanh việc miễn, hoãn, giảm, hỗ trợ... trong đó, có những kiến nghị mà dư luận cho rằng chưa cần hoặc không nên. Xin đơn cử, như chuyện Bộ Công thương đang đề Chính phủ xem xét quyết định nghị giảm thuế trước bạ để kích cầu tiêu dùng ô tô, việc đó có cần không? khi mà nhà sản xuất ôtô muốn tiêu thụ được thì họ buộc phải tính toán cắt giảm chi phí, hạ giá thành, giảm lợi nhuận để hạn giá bán tăng số lượng tiêu thụ và họ còn mong, còn lo tiêu thụ hàng hóa của họ hơn cơ quan nhà nước nhiều. Và trên thực tế, việc giảm đi dăm ba triệu tiền thuế trước bạ cũng không đủ sức hấp dẫn đề người mua tăng nhu cầu mua ô tô. Vậy thì có thể kích cầu ô tô bằng cánh khác?

Mới đây, lại nghe thấy chuyện Hội nhà báo cũng "kêu hộ" các cơ quan báo chí, đề nghị chính phủ hỗ trợ, giúp đỡ. Vậy thì, ngành báo chí nhân lúc này cũng nên cơ cấu lại, sáp nhập, tinh giảm số lượng cơ quan báo chí, giảm dần báo in chuyển sang báo điện tử... chẳng hạn.

Cử tri tôi xin mạn phép đưa ra mấy ý kiến gọi là bình luận một chút vậy, cũng là mong "mọi người" hãy tự mình tìm cách để thoát ra khỏi những khó khăn và vươn lên, hạn chế sự trông chờ vào Nhà nước, như lời cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh từng nói "hãy tự cứu mình trước khi trời cứu"./.

Lương Anh Tế