Ảnh minh họa
Nhận thức rõ tầm quan trọng về xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, sau khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) ban hành Nghị quyết số 20 NQ/TW, ngày 28/1/2008 về “Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” (gọi tắt là Nghị quyết số 20-NQ/TW), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hải Dương đã ban hành Chương trình hành động số 28-CTr/TU, ngày 9/5/2008 để thực hiện Nghị quyết trong toàn Đảng bộ. Sau 10 năm triển khai, thực hiện Nghị quyết, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của các cấp ủy Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự năng động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ Công đoàn các cấp trong tỉnh, Đảng bộ tỉnh Hải Dương đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Trong 10 năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành thực hiện nhiều chính sách ưu đãi để phát triển sản xuất, thu hút đầu tư, sắp xếp đổi mới doanh nghiệp để tăng năng lực sản xuất, tạo việc làm cho người lao động; quan tâm tạo điều kiện cho các trường dạy nghề, các trung tâm hướng nghiệp dạy nghề phát triển. UBND tỉnh ban hành Đề án “Quy hoạch dạy nghề tỉnh Hải Dương giai đoạn 2009-2015”, Đề án “Nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh Hải Dương giai đoạn 2011-2015”; Đề án dạy nghề cho 1.000 lao động nữ nông thôn khu vực dành đất cho khu công nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu về lao động kỹ thuật của tỉnh...
Công tác đào tạo, bồi dưỡng, dạy nghề của tỉnh đã từng bước gắn liền với nhu cầu thiết thực của xã hội, của các doanh nghiệp. Số lao động qua đào tạo nghề hằng năm tăng nhanh, số đào tạo các ngành nghề trên địa bàn tỉnh cũng tăng đáng kể, qua đó đã cung cấp lao động cho các ngành công nghiệp, nông nghiệp, xây dựng và dịch vụ; đã có sự chuyển hướng trong đào tạo lao động nông nghiệp nông thôn. Trong 10 năm, tỉnh đã tổ chức đào tạo nghề và cấp chứng chỉ nghề cho 130.000 lao động; số công nhân lao động được học tập nâng cao trình độ kỹ năng nghề nghiệp 280.743 lượt người; học tập nâng cao trình độ học vấn, tay nghề 50.363 người, tỷ lệ lao động qua đào tạo của tỉnh năm 2017 là 55% (tăng 20% so với năm 2008).
Công tác tư vấn hướng nghiệp, dạy nghề gắn với giải quyết việc làm cho người lao động ngày càng hiệu quả và thiết thực hơn. Các sở, ngành và tổ chức công đoàn các cấp đã phối hợp tổ chức khá tốt các hoạt động tư vấn, hướng nghiệp; các sàn giao dịch việc làm trực tiếp, việc làm online tạo điều kiện cho người lao động tiếp xúc, kết nối với các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo các cấp công đoàn trong tỉnh phối hợp với chính quyền, cơ quan chuyên môn cùng cấp, tổ chức thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước trong công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ), trọng tâm là phong trào “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, đã có 124.440 sáng kiến, kinh nghiệm được đưa ra phổ biến, áp dụng; đảm nhận 218 công trình, đề tài khoa học làm lợi gần 4.000 tỷ đồng, trong đó có 73 công trình, đề tài nghiên cứu khoa học đạt giải thưởng hội thi sáng tạo cấp tỉnh, 6 công trình đề tài đạt giải toàn quốc, 35 CNVCLĐ nhận bằng lao động sáng tạo, trong đó công nhân lao động trực tiếp là 13 người, 2.496 CNVCLĐ được tôn vinh danh hiệu “Bàn tay vàng” và “CNVCLĐ tiêu biểu”.
Bên cạnh đó, tỉnh thường xuyên chỉ đạo các cấp, các ngành quan tâm phối hợp chăm lo, tăng cường bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho CNVCLĐ. Chỉ đạo quy hoạch và phê duyệt dự án xây dựng nhà ở cho công nhân; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa vấn đề nhà ở cho công nhân thuê; khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động. Hiện tại, tỉnh có 5 Khu công nghiệp được quy hoạch khu dân cư, dịch vụ khu công nghiệp, trong đó có 4 khu công nghiệp đã được phê duyệt là: KCN Nam Sách, KCN Đại An, KCN Tân Trường, KCN Cộng Hoà. Một số DN như Công ty TNHH Công nghiệp Brother Việt Nam tại khu công nghiệp Phúc Điền đã đầu tư xây dựng 04 nhà ký túc xá trong khuôn viên với diện tích sàn xây dựng là 25.970m2; Công ty May Phú Nguyên tại cụm công nghiệp An Đồng, Nam Sách đã đầu tư xây dựng 2 ký túc xá 3 tầng với tổng diện tích sàn xây dựng khoảng 3.132m2…
Về tiền lương, thu nhập và đời sống vật chất, tinh thần của công nhân lao động những năm gần đây không ngừng được cải thiện, thu nhập của người lao động tại hầu hết các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh năm sau cao hơn năm trước. Năm 2017, mức lương bình quân của người lao động trong doanh nghiệp là 4,5 triệu đồng, tăng 2,5 triệu đồng so với năm 2008. Các điều kiện đi lại, làm việc, sinh hoạt, ăn giữa ca, rèn luyện nâng cao thể lực, hưởng thụ văn hoá, chăm sóc sức khoẻ, khám chữa bệnh, điều dưỡng, chế độ độc hại, thăm quan, nghỉ dưỡng và bồi dưỡng khác cho người lao động nhìn chung được thực hiện, nghiêm túc. Việc tổ chức các hoạt động xã hội, chăm lo đời sống cho người lao động được quan tâm thông qua các hoạt động “Tháng công nhân”, “Tết xum vầy”... đã được tổ chức thành nề nếp. Nhiều hoạt động nổi bật, thiết thực mang lại "quyền lợi đảm bảo, phúc lợi tốt hơn" cho đoàn viên, người lao động.
Các cấp ủy Đảng cũng thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn vững mạnh, nhất là công tác xây dựng tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh gắn với việc nâng cao chất lượng hoạt động. Liên đoàn Lao động tỉnh đã xây dựng chương trình phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở và xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh. Trong 10 năm, đã vận động thành lập được thêm 614 CĐCS khu vực kinh tế ngoài quốc doanh và kết nạp được 176.462 đoàn viên công đoàn, nâng tổng số lên 2.052 CĐCS với 214.630 đoàn viên công đoàn; đã có 11.388 đoàn viên công đoàn được kết nạp vào hàng ngũ của Đảng, trong đó có 538 người là công nhân lao động trực tiếp trong các thành phần kinh tế (chiếm 4,7%).
Công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách pháp luật liên quan đến người lao động được quan tâm. Trong 10 năm, cấp ủy, chính quyền các cấp đã tiến hành kiểm tra 913 cuộc tại 867 doanh nghiệp, các cấp công đoàn đã tiến hành kiểm tra, giám sát 1.183 cuộc tại 1.147 đơn vị, doanh nghiệp; thành lập tổ công tác liên ngành giải quyết 120 vụ dừng việc tập thể; điều tra 168 vụ tai nạn lao động. Qua thanh tra, kiểm tra, giám sát đã đưa 1.471 kiến nghị, yêu cầu doanh nghiệp thực hiện theo quy định của pháp Luật Lao động.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Nghị quyết 20-NQ/TW và Chương trình hành động của Tỉnh ủy còn một số tồn tại hạn chế cần phải khắc phục đó là: Việc triển khai, quán triệt Nghị quyết của một số cấp ủy, chính quyền chưa được thường xuyên; một số công đoàn cơ sở khối hành chính sự nghiệp còn lúng túng trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết. Việc thu hút doanh nghiệp công nghệ cao vào tỉnh chưa nhiều; tỷ lệ lao động qua đào tạo của tỉnh còn thấp; chất lượng đào tạo nghề cho người lao động, nhất là lao động kỹ thuật cao chưa tương xứng với số lượng lao động và nhu cầu của thị trường lao động. Vấn đề việc làm của người lao động còn gặp nhiều khó khăn, cường độ làm việc cao, điều kiện lao động chưa được cải thiện nhiều, tai nạn lao động vẫn chưa giảm. Tiền lương, thu nhập, đời sống của người lao động, nhất là ở khu vực kinh tế Nhà nước còn nhiều khó khăn. Việc thực hiện chính sách xây dựng nhà ở cho công nhân lao động trong các khu công nghiệp, doanh nghiệp có đông công nhân lao động hầu hết chưa thực hiện được. Các thiết chế văn hóa cho người lao động chưa được đầu tư thỏa đáng; công tác phát triển Đảng trong công nhân lao động trực tiếp trong các doanh nghiệp còn thấp. Tình trạng vi phạm pháp luật lao động về bảo hiểm xã hội vẫn diễn ra phổ biến; tình trạng nợ đọng, trốn đóng bảo hiểm xã hội trong các doanh nghiệp chưa giảm. Một số doanh nghiệp chưa tạo điều kiện để người lao động tiếp cận với các chủ trương, chính sách, pháp luật có liên quan đến người lao động...
Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 20-NQ/TW và Chương trình hành động só 28-CTr/TU của tỉnh, trong thời gian tới tỉnh Hải Dương xác định cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là, tiếp tục quán triệt các quan điểm của Đảng trong Nghị quyết số 20- NQ/TW; Chương trình hành động số 28- CTr/TU, ngày 09/5/2008 và Thông báo Kết luận số 24-KL/TU, ngày 15/4/2013 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức trong cán bộ, đảng viên và toàn xã hội về vị trí, vai trò của giai cấp công nhân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Hai là, tập trung sự lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả những vấn đề bức xúc, cấp bách của người lao động như nhà ở, nhà trẻ, vấn đề tiền lương, thu nhập, bảo hiểm xã hội, nơi sinh hoạt văn hóa,... Thực hiện tốt các quy định về thực hiện QCDC trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; nâng cao chất lượng hội nghị cán bộ CNVC, hội nghị người lao động và chất lượng các nội dung ký kết thoả ước lao động tập thể trong doanh nghiệp; đưa hoạt động đối thoại tại nơi làm việc vào nề nếp, có chất lượng, hiệu quả, thiết thực, tiếp tục xây dựng mối quan hệ lao động hài hoà, ổn, định, tiến bộ trong doanh nghiệp.
Ba là, đẩy mạnh công tác giáo dục, bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, ý thức giai cấp, tinh thần dân tộc cho đội ngũ công nhân, đặc biệt là công nhân trẻ, công nhân xuất thân từ nông thôn, công nhân, người dân tộc thiểu số, công nhân nữ nhằm phát triển về số lượng, đảm bảo về chất lượng, hợp lý cơ cấu để có một đội ngũ công nhân có trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, có khả năng tiếp thu nhanh và làm chủ công nghệ mới, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Bốn là, tiếp tục phát triển và nâng cao hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước; khuyến khích CNVCLĐ phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, phương pháp làm việc đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả. Công đoàn các cấp làm nòng cốt trong công tác nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của công nhân để phối hợp giải quyết, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động và doanh nghiệp; chủ động phối hợp với các ngành tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật về lao động, việc làm và đời sống vật chất cho công nhân, nhất là ở khu vực doanh nghiệp có tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tranh chấp lao động.
Các cấp công đoàn tiếp tục phối hợp với chủ doanh nghiệp, người sử dụng lao động đẩy mạnh việc tuyên truyền xây dựng, củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của công đoàn cơ sở, nhất là trong các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước; phát huy vai trò là cầu nối đồng thời là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động; cùng với các tổ chức chính trị - xã hội khác đổi mới nội dung, phương thức hoạt động phù hợp từng loại hình doanh nghiệp.
Năm là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội nhằm đảm bảo thực hiện các chế độ chính sách liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của công nhân lao động; tiếp tục rà soát, kiến nghị bổ sung, sửa đổi các chính sách, pháp luật, bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động, trong đó có chủ DN, người sử dụng lao động như: chính sách về phát triển dạy nghề, đào tạo, đào tạo lại, nhà ở, các thiết chế văn hóa, tạo điều kiện cho công nhân tự học tập, nâng cao trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, ngoại ngữ; tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng những cán bộ ưu tú xuất thân từ công nhân. Ðịnh kỳ kiểm tra, giám sát, kịp thời kiến nghị Ðảng, Nhà nước và cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp giải quyết những vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết./.
Nguyễn Thị Quyên (Ban Dân vận Tỉnh ủy)